7η Συνάντηση (26/2/2024)

 

Bruno Catalano, Οι ταξιδιώτες, Μασσαλία

A. Η Διονυσία Ζήκα θα μας παρουσίαζε (αν μπορούσε) την εισήγηση: Το ταξίδι του ανθρώπου. Το ταξίδι του Οδυσσέα.

    Επίσης, η Διονυσία μάς πρόσφερε τέσσερα ποιήματά της:

Νοσταλγώ

νοσταλγώ

να ζήσω τη χαρά στις πρώτες μέρες του ταξιδιού

το κενό να παραχωρεί τη θέση του στο όνειρο

και να αρνούμαι ότι ο κόσμος τελειώνει στον ορίζοντα

και ο φόβος της ματαίωσης

να αγκαλιάζει την άγνοια

για να σαλπάρουν αγέρωχα

και να γρατζουνά ο άνεμος απροειδοποίητα

τις στριμωγμένες κιθάρες στο κατάστρωμα

καθώς κοιμάται ο κόκκινος ήλιος στην αλμύρα

και να χαμογελώ σα μικρό παιδί

νοσταλγώ

να πετώ με τα χέρια ανοιχτά στο μέλλον

και να ρουφώ αχόρταγα αυτό που σε λίγο θα γίνει παρελθόν

και να γαντζώνομαι στη στιγμή ζώντας στη χαρά με λαχτάρα

νοσταλγώ

να αποζητώ το άγνωστο και τη θλίψη της λησμονιάς

να χαιρετώ την ασφάλεια του γνώριμου,

να προχωρώ με ανυπομονησία

και να αναπολώ την ευχαρίστηση χωρίς τον πόνο της προδοσίας

νοσταλγώ να γεύομαι το θαύμα της κατάκτησης

και την αλήθεια του ψέματος

στα παθιασμένα φιλιά της εγκατάλειψης

με σθένος

νοσταλγώ την αντανάκλαση του φεγγαριού

να χορεύει με τις σκιές των κυμάτων που σκάνε

και εκείνες τις μέρες –ξαφνιασμένη-

να με ζαλίζει η έκσταση στα παιχνίδια του δελφινιού

νοσταλγώ να αφήνομαι στη σαρωτική ορμή της αισιοδοξίας

να με οδηγεί στο μέλλον μου το άπιαστο

το φωτεινό γεμάτο ευκαιρίες

και το παρελθόν ελκυστικά μακρινό

να τραγουδά το τραγούδι των σειρήνων

νοσταλγώ

να χτυπά δυνατά η καρδιά στη θέα της Ιθάκης

στο μακρινό ορίζοντα

και να ανασαίνω ανακουφισμένη στη διαπίστωση ότι σε κάθε

ορίζοντα η Ιθάκη μου ξεμακραίνει

και μου κλείνει το μάτι πονηρά

 

νοσταλγώ να παίζω κρυφτό σε στέκια νέα και σε κόσμους

ξέθωρους

με τις θολές εκφάνσεις της ύπαρξής μου,

να κουνά το μαντήλι της Λευκοθέας σε κάθε Σκύλλα

σε κάθε Χάρυβδη

που τραβούν με δύναμη την άγκυρά μου στο βυθό

Νοσταλγώ

τη ζωή που ονειρεύτηκα ανυποψίαστα

και με στόλισε απροσδόκητα με τα μήλα των Εσπερίδων

περισσότερα ...

Κυματόφλοισβοι, εκδ. Αποστακτήριο, Μάιος 2022

    

    Η Ντίνα Παπούδα παρουσίασε συνοπτικά την εισήγηση της Διονυσίας και μας διάβασε το ποίημά της 'Νοσταλγώ".

Β. Ο Γιώργος Αποστολίδης εισηγήθηκε το θέμα: Πνευματικά ταξίδια. Νίκος Καζαντζάκης: Ταξίδια εκτός και ... εντός (Ασκητική).

    Την εισήγηση και την συζήτηση συντόνισε η Μαριάννα Δώδου.

Γ. Συζήτηση για την εκδήλωση παρουσίασης του διαδικτυακού project.

Κ. Π. Καβάφης, Ιθάκη

 

Κ. Π. Καβάφης

Ιθάκη

Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη,

να εύχεσαι να ’ναι μακρύς ο δρόμος,

γεμάτος περιπέτειες, γεμάτος γνώσεις.

Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,

τον θυμωμένο Ποσειδώνα μη φοβάσαι,

τέτοια στον δρόμο σου ποτέ σου δεν θα βρεις,

αν μέν’ η σκέψις σου υψηλή, αν εκλεκτή

συγκίνησις το πνεύμα και το σώμα σου αγγίζει.

Τους Λαιστρυγόνας και τους Κύκλωπας,

τον άγριο Ποσειδώνα δεν θα συναντήσεις,

αν δεν τους κουβανείς μες στην ψυχή σου,

αν η ψυχή σου δεν τους στήνει εμπρός σου.

Να εύχεσαι να ’ναι μακρύς ο δρόμος.

Πολλά τα καλοκαιρινά πρωιά να είναι

που με τί ευχαρίστηση, με τί χαρά

θα μπαίνεις σε λιμένας πρωτοϊδωμένους·

να σταματήσεις σ’ εμπορεία Φοινικικά,

και τες καλές πραγμάτειες ν’ αποκτήσεις,

σεντέφια και κοράλλια, κεχριμπάρια κι έβενους,

και ηδονικά μυρωδικά κάθε λογής,

όσο μπορείς πιο άφθονα ηδονικά μυρωδικά·

σε πόλεις αιγυπτιακές πολλές να πας,

να μάθεις και να μάθεις απ’ τους σπουδασμένους.

Πάντα στον νου σου να ’χεις την Ιθάκη.

Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.

Αλλά μη βιάζεις το ταξίδι διόλου.

Καλύτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·

και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί,

πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,

μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.

Η Ιθάκη σ’ έδωσε τ’ ωραίο ταξίδι.

Χωρίς αυτήν δεν θα ’βγαινες στον δρόμο.

Άλλα δεν έχει να σε δώσει πια.

Κι αν πτωχική την βρεις, η Ιθάκη δεν σε γέλασε.

Έτσι σοφός που έγινες, με τόση πείρα,

ήδη θα το κατάλαβες η Ιθάκες τί σημαίνουν.

[1911]

Η Έλλη Λαμπέτη απαγγέλει την Ιθάκη του Καβάφη.

Ο Χρίστος Τσάγκας απαγγέλει την Ιθάκη του Καβάφη.

Ο Sean Conery απαγγέλει την Ιθάκη του Καβάφη.

Αστροναύτης απαγγέλει την Ιθάκη πριν την εκτόξευση.

Τάσος Λειβαδίτης - Αλέξης Ακριθάκης, Tαξίδια

 2 + σήμερα για την αναχώρηση

Τάσος Λειβαδίτης

ΤΑΞΙΔΙ

Στη Λούλα, που δε θα το διαβάσει

        Ζούσε την τελευταία του ώρα. Στο σταθμό, νύχτα, περίμενε το τρένο, που θα ‘πεφτε μπροστά του να τελειώνει. Άξαφνα, από μια παλιά ξεχασμένη παρόρμηση ανέβηκε στη γραμμή να περπατήσει, όπως άλλοτε, που ήταν ένα αιώνιο παιδί. Τότε, μ’ έκπληξη, είδε τη μικρή πεθαμένη εξαδέλφη να περπατάει στην άλλη γραμμή, απλώνοντας του το χέρι, για να κρατηθούν, πιο στέρεα, πάνω απ’ τ’ όνειρο.

        Περπάτησαν ώρα, χαμογελώντας ο ένας στον άλλον, κι όταν πέρασε τυφλό το τρένο, βουίζοντας, τα δυο παιδιά χειροπιασμένα συνέχιζαν να προχωράνε πάνω στις ράγες,

    ενώ το πτώμα ενός άντρα κείτονταν πιο εκεί.

Νυχτερινός επισκέπτης (1972)

Αλέξης Ακριθάκης, κατασκευή από ξύλο

ΤΑΞΙΔΙΑ

Πολλοί αναρωτιούνται πώς έζησα - δεν ξέρουν ότι πάντοτε έλειπα,

ταξίδια στο απίστευτο όταν ήμαστε παιδιά, ταξίδια στο απέραντο 

    όταν ήμαστε ερωτευμένοι

ταξίδια απ' τη μια κάμαρα στην άλλη, απ' το ένα άστρο στο άλλο, 

    ώ, ταξίδια στο ανεκπλήρωτο

κ' η Μάρθα γερασμένη συνέχιζε το εργόχειρό της εδώ και χρόνια 

είχε κάνει ένα μεγάλο ταξίδι στο τίποτα κ' είχε γυρίσει άσπιλη 

    και θλιμμένη - 

φτωχοί μου εσείς, ενώ το δειλινό ραίνει με χρυσάφι τον κόσμο, 

ταξίδια στις έρημες αποβάθρες, στους ραγισμένους καθρέφτες, στα 

    χρόνια που έφυγαν

γιατί εγώ, άθλιοι, δεν ήρθα εδώ για να παίξω, αλλά να πονέσω 

    και να χαθώ - μια βροχή από παλιά φτερά

έτσι για το μυστηριώδες του πράγματος. Και μόνον η ποίηση δεν 

    είναι το ταξίδι 

αλλά ο πικρός γυρισμός.

Αλέξης Ακριθάκης, Τρία ακατοίκητα νησιά, λάδι σε καμβά

ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ

Τ’ απογέματα έβρεχε, η βροχή μπέρδευε τη στάχτη τ’ ουρανού με

   τα κίτρινα φύλλα

το ποτέ με το πουθενά, εγώ τριγύριζα στις κάμαρες σαν ένας

   ταξιδιώτης που έχασε το δρόμο του

«ε, ποιος είσαι;» ρωτούσα καμιά φορά «αυτός που δεν πρέπει να

   θυμάσαι» άκουγα να λέει κάποιος ψιθυριστά, τρόμαζα

έψαχνα παντού – αλλά τί να βρω σ’ έναν κόσμο που είναι όλα απ’

   τα πριν χαμένα

εξ άλλου είχα τόσα πράγματα να σκεφτώ, αλλά προς τί τώρα που

   έφυγε η νεότητά μου

και τα λόγια μας συνήθως παραπλανούν το ανείπωτο κι όμως

   συνεχίζουμε να μιλάμε. Τί λέμε;

Έτσι προτιμούσα να κρατάω ημερολόγιο για εποχές που δε

   γνώρισα – ήταν μια ωραία αναπόληση

ή τη νύχτα τα βήματα ενός περαστικού στο δρόμο μού θύμιζαν

   πάντα την αιώνια αναχώρηση.

Ω, εσείς που ναυαγήσατε σε θάλασσες που δεν ταξιδέψατε ποτέ!

Αλέξης Ακριθάκης, Σύνθεση (1970), γκουάς σε χαρτί, 

ΤΟ ΑΣΤΡΟ ΤΟΥ ΤΑΞΙΔΙΩΤΗ

Από ένα χαμένο όνειρο εμείς έπρεπε να φτιάξουμε έναν δρόμο για 

    να συναντηθούμε

κι όταν μας τέλειωσαν τα δάκρυα στείλαμε τα πουλιά στους

    πεθαμένους φίλους μας

χιόνιζε, φυσούσε αγέρας και χτίσαμε το σπίτι μας με λίγη λησμονιά

κι απ’ όλες τις τύχες προτιμήσαμε εκείνη του ταξιδιώτη που δεν

    ξέρει το άστρο του πού τον οδηγεί

ώσπου εξαγνιστήκαμε όπως αυτοί που έχουν πεθάνει εδώ και 

    χρόνια

Ω ελπίδες της νιότης μας μείνατε στη μέση του δρόμου. Εμείς 

    συνεχίσαμε

και να που φτάσαμε απόψε εδώ, σ’ αυτόν τον άγνωστο τόπο,

    χωρίς αποσκευές, μα μ’ ένα τόσο ωραίο φεγγάρι.

Αλέξης Ακριθάκης, Χωρίς τίτλο (1972-1982)

ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ

Και συνεχίζουμε την αιώνια περιπλάνηση. Καθώς φεύγουμε κανείς

    δε μας αποχαιρετά, καθώς ερχόμαστε

κανείς δε μας αναγνωρίζει. Είμαστε αυτοί που δίνουν νόημα στη

    βασιλεία του δειλινού, αλλά πριν φτάσει η νύχτα

μας έχουν ξεχάσει.

 

Τα χειρόγραφα του Φθινοπώρου (1990)

Αλέξης Ακριθάκης, Χαρταετός, μικτή τεχνική σε χαρτί